Chứng khoán hiện đang là loại hình được nhiều nhà đầu tư “để mắt” đến. Vậy chứng khoán là gì?
Nếu bạn đang tìm hiểu về chứng khoán, vậy thì đừng bỏ lỡ bài viết của QLBĐS ngay sau đây.
1. Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là bằng chứng xác nhận sở hữu hợp pháp của người sở hữu. Quyền sở hữu được xác nhận đối với tài sản, phần vốn của công ty, tổ chức đã phát hành.
Có 2 dạng chứng khoán là dữ liệu điện tử gồm:
- Chứng chỉ quỹ (trái phiếu, cổ phiếu, chứng khoán phát sinh).
- Chứng chỉ bút toán ghi sổ.
2. Đầu tư chứng khoán là gì?
Đầu tư chứng khoán là hành động có chủ đích với những tính toán kỹ lưỡng chứ không phải hành động mang phần cảm tính. Bạn phải nắm rõ mục đích của việc đầu tư, lên kế hoạch và cách triển khai các khoản đầu tư sao cho hợp lý và hiệu quả.
Tham gia đầu tư chứng khoán là việc mua lại cổ phần và trở thành cổ đông trong doanh nghiệp đó. Nhà đầu tư trong chứng khoán là những người trực tiếp đứng tên cổ phần đại diện cho quyền sở hữu hợp pháp của doanh nghiệp.
Bên cạnh lợi nhuận thu được, đầu tư chứng khoán cũng có những rủi ro đi kèm, nổi bật nhất là rủi ro hệ thống.
Rủi ro hệ thống là các yếu tố ảnh hưởng đến phân khúc thị trường chứng khoán và kinh tế có thể kể đến như: rủi ro lạm phát, rủi ro tiền tệ, rủi ro lãi suất hay rủi ro chính trị.
3. Các thuật ngữ trong chứng khoán nhà đầu tư cần phải biết
3.1. Chỉ số chứng khoán thế giới
Chỉ số chứng khoán thế giới là thống kê giá trị phản ánh tình hình, trạng thái của thị trường cổ phiếu thế giới, được tổng hợp từ danh mục cổ phiếu theo phương pháp tính nhất định.
Danh mục cổ phiếu có thể niêm yết tại cùng một sở giao dịch chứng khoán, cùng mức vốn hóa thị trường hay cùng ngành.
Chỉ số chứng khoán do thể chế tài chính của đất nước đó đề ra.
3.2. Chứng khoán có thể chuyển đổi
Chứng khoán có thể chuyển đổi là những chứng khoán cho phép người nắm giữ có thể thay đổi thành một chứng khoán khác, tùy vào điều kiện và lựa chọn nhất định.
Loại chứng khoán có thể chuyển đổi thường được sử dụng là:
- Cổ phiếu: là chứng khoán được phát hành để xác nhận quyền sở hữu cổ phần. Trong đó cổ phần là nguồn vốn của một tổ chức doanh nghiệp được chia thành các phần bằng nhau.
- Trái phiếu: là loại chứng khoán xác nhận nợ và nghĩa vụ phải trả của tổ chức phát hành.
3.3. Phân biệt công ty chứng khoán và sàn giao dịch chứng khoán
Công ty chứng khoán là tổ chức hoạt động kinh doanh chứng khoán. Công ty có tư cách pháp nhân, bao gồm:
- Tư vấn đầu tư chứng khoán
- Môi giới chứng khoán
- Bảo lãnh phát hành chứng khoán
- Tự doanh chứng khoán.
Sàn giao dịch chứng khoán là hình thức sàn trung gian, cung cấp các dịch vụ cho người mua bán cổ phiếu và người môi giới cổ phiếu. Đây là nơi trao đổi trái phiếu, cổ phiếu và các loại chứng khoán khác.
Sàn giao dịch chứng khoán còn cung cấp các dịch vụ khác cho:
- Việc thu hồi chứng khoán.
- Phát hành chứng khoán.
- Chi trả lợi tức và cổ tức.
Những hình thức giao dịch trên sàn chứng khoán bao gồm:
- Chứng chỉ quỹ
- Cổ phiếu do công ty phát hành
- Trái phiếu
- Các sản phẩm hợp tác đầu tư
3.4. Thị trường chứng khoán
Trong chứng khoán, nhà đầu tư cần nắm và đánh giá được thị trường một cách nhanh chóng và chính xác. Vậy thị trường chứng khoán là gì?
Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra hoạt động mua bán, chuyển nhượng và trao đổi các loại chứng khoán như:
- Cổ phiếu
- Chứng chỉ quỹ đầu tư
- Trái phiếu
- Chứng khoán phái sinh
Đây là việc làm kiếm lời hoặc muốn điều hành doanh nghiệp, bằng cách thay đổi chủ thể nắm giữ chứng khoán. Nắm được thị trường chứng khoán giúp chủ đầu tư huy động được vốn, khả năng sinh lời cao.
Thị trường chứng khoán bao gồm:
- Thị trường chứng khoán sơ cấp (primary market). Hay còn được gọi là thị trường cấp một: là thị trường mua, bán các loại chứng khoán mới phát hành.
Tại thị trường chứng khoán sơ cấp, nhà phát hành đóng vai trò là người huy động vốn, còn người mua đóng vai trò là nhà đầu tư. Nhà phát hành trong chứng khoán ở đây có thể hiểu là Chính quyền địa phương hoặc Chính Phủ.
Tiền bán chứng khoán sẽ thuộc về nhà phát hành nhằm giải quyết vấn đề thêm vốn xây dựng công trình hay thiết hụt ngân sách.
- Thị trường chứng khoán thứ cấp hay còn gọi là Secondary. Đây là thị trường mà chứng khoán được mua đi bán lại giữa các nhà đầu tư sau khi đã được phát hành lần đầu tại thị trường sơ cấp.
- Mục tiêu chủ yếu của thị trường thứ cấp là tạo tính thanh khoản.
Tiền thu được từ việc mua bán chứng khoán không thuộc về nhà phát hành mà thuộc về nhà đầu tư chứng khoán (tức người mua).
3.5. Bán khống chứng khoán
Short Sale hay bán khống chứng khoán là hình thức người bán không sở hữu khi giao dịch chứng khoán. Họ có thể mượn chứng khoán để bán và kiếm lợi nhuận. Lợi nhuận được sinh ra bằng cách mua, trả lại chứng khoán khi chứng khoán giảm.
3.6. EPS là gì?
EPS là thu nhập trên mỗi cổ phiếu, được tính bằng tổng lợi nhuận chia cho tổng số cổ phiếu. Chỉ số EPS có liên quan chặt chẽ đến P/E. Thông qua P/E, bạn có thể biết cổ phiếu đắt hay rẻ một cách tương đối. Do P/E biết cổ phiếu có giá gấp bao nhiêu lần thu nhập của nó.
3.7. ROE là gì?
ROE trong đầu tư chứng khoán được hiểu là tỷ số thu nhập ròng trên vốn chủ sở hữu. ROE ảnh hưởng lớn đến giá trị cổ phiếu, một cổ phiếu tốt là khi có ROE cao.
3.8. Sóng Elliott
Sóng Elliott là công cụ phân tích kỹ thuật cao cấp, giúp bạn xác định các nhịp của giá trong mỗi đợt tăng, giảm.
3.9. Online Trading
Online Trading là hình thức giao dịch trực tuyến, thông qua việc đặt lệnh trên điện thoại có kết nối internet.
3.10. Vượt đỉnh
Vượt đỉnh là thời điểm cổ phiếu vượt đỉnh cũ rất mạnh, đây kỹ thuật chọn điểm mua hiệu quả nếu biết cách chọn đúng mã cổ phiếu và nắm được xu hướng thị trường.
3.11. Yết giá
Yết giá là đơn vị niêm yết giá trị chứng khoán theo quy định, thấp nhất là 10 đồng theo quy định 2016.
3.12. Xu hướng giá
Xu hướng giá là những biến động ngẫu nhiên trong thị trường chứng khoán, có thể là tăng, giảm hoặc bình ổn.
Xác định được xu hướng giá giúp nhà đầu tư có cách tính phù hợp như: Bán khi cổ phiếu có xu hướng giảm, mua trong lúc cổ phiếu tăng giá và không giao dịch khi chứng khoán bình ổn.
Trên đây là toàn bộ những thuật ngữ trong chứng khoán từ a – z nhà đầu tư cần biết.
Mong rằng bài viết sẽ đem lại những kiến thức bổ ích cho nhà đầu tư mới cũng như nhà đầu tư lâu năm.
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, hãy tiếp tục đồng hành cùng QLBĐS để có thêm thật nhiều thông tin hữu ích trong đầu tư.
Phương Nguyễn – Ban biên tập Nhà Đất Mới
